Meldingen ongebruikelijke transacties in Nederland
In Nederland ben je als advocaat verplicht om al bij een vermoeden van een verdachte transactie melding te maken. Dit is anders dan in de rest van Europa waar je pas melding maakt als een transactie verdacht is. Het al melden van een vermoeden maakt dat Nederlandse advocaten terughoudend zijn als het gaat om de meldingsplicht. Ondanks dat het niet vreemd is dat je als intensieve praktijk af en toe een melding maakt, blijft de aarzeling begrijpelijk. Het voelt voor veel advocaten als de cliënt ‘verraden’ of als eigen falen.
Ondanks deze voorzichtigheid, zien we toch een aanzienlijke stijging van het aantal verdachte transacties. In 2020 waren dat er 103.974, met een waarde van bijna 15 miljard. Een stijging van 163% ten opzichte van 2019. Opmerkelijk hierbij is dat het aantal dossiers dat vanuit de Landelijk officier van Justitie (LOvJ) komt een klein gedeelte is van het totaal aantal verdachte dossiers dat jaar. Benieuwd naar alle onderzoeksresultaten? FIU-Nederland heeft al haar onderzoeksgegevens beschikbaar gesteld via een pdf.
Meldingsproces
Je moet altijd melding doen van een uitgevoerde of voorgenomen ongebruikelijke transactie. Je doet deze melding in het meldportaal van de Financial Intelligence Unit - Nederland (FIU-Nederland). FIU-Nederland zet zich in om vooral witwassen en de financiering van terrorisme te voorkomen en te bestrijden. Dit met het oog op het waarborgen van de integriteit van het (Nederlandse) financiële stelsel. Of een transactie ongebruikelijk is, stel je vast aan de hand van subjectieve en objectieve indicatoren. Alles over hoe u een melding doet, lees je op de speciaal daarvoor ingerichte webpagina van FIU.
Zoals hierboven vermeld, is het niet vreemd om periodiek een melding te doen. Dit wil niks zeggen over de kundigheid van het kantoor. Kijken we naar het notariaat, dan zien we dat daar vaker een melding wordt gedaan. Dat komt mede doordat binnen het notariaat meer cases spelen en dat deze zaken altijd onder de Wwft vallen. Binnen de advocatuur is het signaleren een stukje ingewikkelder. Een advocaat is bij het aannemen van een cliënt bezig met de bepaling van de rechtspositie. In dit stadium is de conclusie vaak dat een zaak niet onder de Wwft valt, terwijl dit later, bijvoorbeeld als er vastgoed en aandelen bij komen kijken, toch een Wwft zaak kan zijn. Maar dan zit een Wwft check vaak niet meer in het proces ingebakken. Hoe geef je dan toch positief antwoord op de vraag van de toezichthouder?
Belangrijkste afweging
Het belangrijkste om een toezichthouder te laten zien, is de afweging die je hebt gemaakt. Stel dat jouw kantoor in de afgelopen vier jaar duizenden dossiers heeft behandeld, maar nog nooit een melding heeft gedaan, dan kun je kritische vragen verwachten. Vastlegging is het belangrijkste, juist ook in het geval van gebruikelijke transacties. De kennis zit vaak in het hoofd van de advocaat. Het noteren hiervan is extra werk, zeker aangezien hij/zij zelf de zaak kent. Wordt er over de zaak overlegd binnen kantoor, dan wordt ook dit gesprek vaak niet vastgelegd. Maar wat is dan wel de manier?
Vastlegging kan op verschillende manieren. De meest populaire manier van dit moment is om Wwft software, zoals RegLab, aan te schaffen. Een dergelijke applicatie faciliteert mensen om met elkaar over de afweging te communiceren en om alle informatie snel vast te leggen. Je kan de toezichthouder laten zien dat er meer mensen naar gekeken en over gesproken hebben. Met Wwft software weet je zeker dat er een volledige vastlegging van afwegingen is, waarmee je voldoet aan de inspanningsverplichting die van jou wordt verwacht.
