Skip to content

Mijlpaal in de EU: oprichting van de AMLA

Header Mijlpaal in de EU: oprichting van de AMLA.

Samenvatting

De Europese Unie heeft zijn handen vol met het preventie van witwaspraktijken. Het witwassen van geld en de financiering van terrorisme is een grote bedreiging voor de economie, het financiële stelsel en in het verlengde de veiligheid van EU-burgers. Om de bedreiging van witwassen verder terug te dringen, heeft het Europees Parlement en de Europese Raad in 2021 de Autoriteit voor de bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme (AMLA) opgericht.

Hedendaagse witwasbestrijding

Grootschalige witwasoperaties zijn vaak actief in meerdere landen. Met name binnen Europa kan dit probleem relatief makkelijk verschillende landsgrenzen doorkruisen. In de afgelopen 10 jaar zijn er meer wetten en richtlijnen ontstaan om witwasoperaties zoveel mogelijk terug te dringen. Sinds 2015 is de Europese Raad structureel bezig met de strijd tegen terrorismefinanciering. Door de prioriteiten te herformuleren sluiten deze aan op de strategische agenda voor de EU. Binnen deze agenda wordt de Europese Raad opgeroepen om samen te werken en informatie-uitwisselingen te verbeteren.

In juli 2023 hebben de Europese Raad en het Parlement een voorlopig akkoord bereikt over de oprichting van de AMLA. De nieuwe regels moeten de EU-burgers en het financiële stelsel van de EU beschermen tegen witwassen en terrorisme­financiering. Ter ondersteuning van dit akkoord is er in januari 2024 een reeks wetgevingsvoorstellen gepresenteerd. Hiermee zullen er voor het eerst overal in de EU dezelfde regels gelden.

De EU heeft sindsdien een belangrijke mijlpaal in de strijd tegen witwaspraktijken bereikt. De Anti-Money Laundering Authority (AMLA) werd op 26 juni 2024 officieel opgericht en neemt de coördinatie en het toezicht op nationale AML/CFT-toezichthouders op zich. Deze nieuwe Europese toezichthouder belooft aanzienlijke verbeteringen in de manier waarop witwasactiviteiten worden herkend en aangepakt.

 

 

Wat is de AMLA?

De afgelopen dertig jaar is de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering uitgegroeid tot een van de belangrijkste speerpunten van de EU. Sinds de eerste antiwitwasrichtlijnen tot stand kwamen in 1991, zijn deze meerdere malen hervormd. Om ervoor te zorgen dat deze richtlijnen op internationaal niveau verder uitgevoerd worden, heeft de Europese Raad een nieuw initiatief aangenomen. De AMLA (the Anti-Money Laundering and countering the financing of terrorism Authority) is een nieuw initiatief vanuit de Europese Unie. Het overkoepelende orgaan van de EU zal met name toezicht houden en de inspanning van alle lidstaten harmoniseren. Met de oprichting van de AMLA zet de EU een grote stap richting van het gelijk trekken van regels rondom witwaspreventie. Het hoofdkantoor van de AMLA zal gevestigd worden in Frankfurt en zal medio 2025 operationeel zijn.

 

Hoe is dit ontstaan?

De Europese Commissie in 2021 heeft een actieplan gepresenteerd om een EU-breed AML-beleid te realiseren. Inmiddels is dit plan in een vergevorderd stadium. Na goedkeuring door het Europees Parlement in april en bevestiging door de Raad in mei, zijn de AML/CFT-regels van de EU definitief versterkt. De oprichting van de AMLA is hoofdzaak.

 

Wat doet de AMLA?

Idealiter wil de AMLA een wereld creëren waarin financiële criminaliteit geen kans krijgt, de financiële integriteit gewaarborgd wordt en het vertrouwen in het financiële systeem wordt hersteld en behouden. Dit is echter een utopie, in werkelijkheid is dit vrijwel onmogelijk zonder rigoureuze verbeteringen. Met deze reden is de AMLA als autoriteit opgericht om deze nieuwe regels te waarborgen. De AMLA richt zich dan ook op het waarborgen van de veiligheid en integriteit van het financiële systeem. Ook bevordert de AMLA internationale samenwerking om mondiale criminaliteit te bestrijden.

De AMLA krijgt een dubbele rol:

  1. Coördinatie en harmonisatie: In de niet-financiële sector zal AMLA zorgen voor betere samenwerking en uniformiteit. 
  2. Direct toezicht: In de financiële sector houdt AMLA direct toezicht op geselecteerde hoog risico entiteiten die in minstens zes lidstaten actief zijn. Daarnaast kan de AMLA toezichthoudende taken overnemen op verzoek van nationale toezichthouders of op eigen initiatief.

Ook zal AMLA de samenwerking tussen de verschillende Financial Intelligence Units (FIU’s) verbeteren. Dit omvat het faciliteren van informatie-uitwisseling en het delen van de beste werkwijzen, zoals standaarden voor rapportages.

 

Wat betekent dit voor jou en jouw kantoor?

Voor jou en jouw kantoor betekent dit dat er meer duidelijkheid zal zijn over het AML-toezicht en wat er van je verwacht wordt. Dit komt helaas ook met enkele nadelen. De kosten voor de uitvoering van het toezicht zullen waarschijnlijk stijgen, aangezien ongeveer driekwart van de jaarlijkse uitgaven van de AMLA wordt gefinancierd uit bijdragen van de meldingsplichtige entiteiten. Daarnaast zullen er mogelijk meer verzoeken om informatie plaatsvinden, wat leidt tot een lichte toename van de administratieve lasten. Gelukkig kan RegLab hierbij helpen.

 

Vanaf wanneer moet ik hiermee rekening houden?

Het hoofdkantoor van AMLA zal in het eerste kwartaal van 2025 in Frankfurt (Duitsland) openen. De operationele activiteiten zullen naar verwachting in de zomer van 2025 starten, met direct toezicht vanaf 2028. Tegen die tijd zal AMLA volledig operationeel en bemand zijn.

 

Verwachtingen vanuit de EU

De doelstellingen van de AMLA zijn ambitieus. AMLA wil een consistente en kwalitatief hoogstaande toepassing van de AML/CFT-regels in de hele EU garanderen. Door rechtstreeks toezicht te houden in combinatie met de toegekende bevoegdheden kan de AMLA alles met een hoog risico profiel aanpakken. De introductie van de AMLA moet ervoor zorgen dat er sterke samenwerkingen zal ontstaan tussen (nationale) financiële inlichtingendiensten. Met een betere samenwerking kan er tevens meer toezicht gehouden worden, zodat witwaspraktijken geen kans hebben om geld weg te sluizen.

“De nieuwe, strengere regels zullen onze stelsels versterken in de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering. Een nieuw agentschap in Frankfurt zal toezicht houden op de werkzaamheden van de betrokken actoren. Zo krijgen fraudeurs, de georganiseerde misdaad en terroristen geen ruimte om hun winsten ons financiële stelsel binnen te sluizen.”

Vincent Van Peteghem, minister van Financiën van België