Hoe ken ik een Wwft-risicoprofiel toe en hoe onderbouw ik dat?

Wat is een Wwft-risicoprofiel? 

Een risicoprofiel geeft aan in welke mate een cliënt risico loopt op witwassen of terrorismefinanciering. Binnen de Wwft wordt gewerkt met drie niveaus: 

• Laag risicoprofiel
• Medium risicoprofiel (het uitgangspunt)
• Hoog risicoprofiel 

Het risicoprofiel bepaalt niet alleen hoe uitgebreid je onderzoek moet zijn, maar ook hoe vaak je de cliënt moet monitoren. 

Hoe bepaal je het risicoprofiel? 

Je bepaalt het risicoprofiel op basis van de informatie die de cliënt aanlevert en de risico’s die in je interne risicobeleid zijn beschreven en vertaald naar het kantoor specifieke Wwft-beleid. Dit beleid helpt bij het inschatten van potentiële risico’s, de kans van optreden en de impact. 

Laag risicoprofiel 

Een cliënt valt doorgaans in de categorie laag risico wanneer sprake is van: 

• Een beursgenoteerde vennootschap (of 100% dochter hiervan)
• Een overheidsinstelling
• Een gereguleerde instelling 
  
  

Medium risicoprofiel 

Het uitgangspunt onder de Wwft is medium risico. Iedere nieuwe cliënt start in deze categorie, tenzij je voldoende argumenten hebt om het profiel naar boven of beneden bij te stellen. 

Hoog risicoprofiel 

Een hoog risicoprofiel wordt toegekend op basis van factoren zoals: 

• Vestiging of woonplaats in een hoog-risicoland
• PEP
• Vennootschapsstructuur 
• Activiteit of branche met verhoogd risico
• Aard van de transactie of dienstverlening 

Hoe onderbouw je een Wwft-risicoprofiel? 

Een veelgemaakte fout is het noteren van subjectieve argumenten, zoals “Laag risico, want ik ken deze cliënt al jaren.” Dat is onvoldoende om aan de Wwft-vereiste te voldoen. 

Een correcte onderbouwing bevat een korte samenvatting van de belangrijkste factoren, bijvoorbeeld: 

• Land van vestiging of woonplaats
• Activiteiten van de cliënt en eventuele bijzonderheden
• Inzicht in de vennootschapsstructuur
• Woonland van de UBO’s
• Resultaten van screening op sanctie- en risicolijsten
• Eventuele bijzonderheden ten opzichte van dienstverlening 
   

Voorbeelden per risicoprofiel 

Je hoeft geen opstel te schrijven. Geef wel even aandacht aan de betrokken landen, de UBO’s, de vennootschapsstructuur, of er hits komen uit de screening en eventuele andere bijzonderheden zoals of de dienstverlening passend is bij de sector/branche waarin de cliënt actief is. 

Laag risicoprofiel 

Cliënt is gevestigd in X en is genoteerd aan de [Beursnaam] /of 100% dochter van het beursgenoteerde. De [Beursnaam] is een gereguleerde beurs en daarom is een laag risicoprofiel passend. Uit de screening blijken geen hits op alle betrokken personen en landen. Verder zijn geen bijzonderheden geconstateerd met betrekking tot de activiteit van cliënt en de te verlenen diensten. 

Cliënt is een fonds gevestigd in Nederland met een vergunning van de AFM. Aangezien de cliënt onder toezicht staat is een laag risicoprofiel passend. Uit de screening blijken geen hits op alle betrokken personen en landen. Verder zijn geen bijzonderheden geconstateerd met betrekking tot de activiteit van cliënt en de te verlenen diensten. 

Medium risicoprofiel 

Rechtspersoon: 
“Cliënt is gevestigd in [land]. De activiteiten van cliënt betreffen: [xxx]. De aandeelhoudersstructuur is inzichtelijk gemaakt d.m.v.: [xxx] (organogram, uittreksels uit het handelsregister, verklaring cliënt etc). Hieruit blijkt dat sprake is van een UBO met een belang van [x%] of er zijn geen individuen met meer dan 25% eigendom en/of zeggenschap en daarom is het statutair bestuur aangemerkt als pseudo UBO(‘s). Uit de screening blijken geen hits op alle betrokken personen en landen. Verder zijn geen bijzonderheden geconstateerd met betrekking tot de activiteit van cliënt en de te verlenen diensten aan cliënt.” 

Natuurlijk persoon: 
“Cliënt is woonachtig in [land]. De dienstverlening aan cliënt bestaat uit: xxx. Uit de screening blijken geen hits op alle betrokken personen en landen. Verder zijn geen bijzonderheden geconstateerd met betrekking tot de activiteit van cliënt en de te verlenen diensten aan cliënt." 

Hoog risicoprofiel 

Standaard deel: Cliënt is gevestigd in [land]. De activiteiten van cliënt betreffen: [xxx]. De aandeelhoudersstructuur is inzichtelijk gemaakt d.m.v.: [xxx] (organogram, uittreksels uit het handelsregister, verklaring cliënt etc). Hieruit blijkt dat sprake is van een UBO met een belang van [x%] of er zijn geen individuen met meer dan 25% eigendom en/of zeggenschap en daarom is het statutair bestuur aangemerkt als pseudo UBO(‘s). 
 

Hoog risico elementen:   
1.  Aangezien cliënt / vertegenwoordiger / UBO afkomstig is uit een hoog risicoland (maar geen sanctieland) is er sprake van een verhoogd risico. Dit land komt voor op de xxx-lijst en dit betekent dat xxx. De dienstverlening aan cliënt bestaat uit: xxx. De dienstverlening heeft dus geen betrekking op xxx [land] en er zijn geen transacties met xxx [land]. Daarom is deze cliënt ondanks het verhoogde risico wel acceptabel.  
of 
2. Aangezien cliënt / vertegenwoordiger / UBO een PEP is, is er sprake van een verhoogd risico. Wij hebben de PEP-hit onderzocht en hieruit is gebleken dat xxx. De dienstverlening aan cliënt bestaat uit: xxx.   Dat er een PEP betrokken is bij de dienstverlening levert voor ons geen onacceptabel risco op omdat xxxxUit de screening blijken verder geen hits op alle betrokken personen en landen. Verder zijn geen bijzonderheden geconstateerd met betrekking tot de activiteit van cliënt en de te verlenen diensten aan cliënt. 

of 
3. Er is sprake van negatieve berichtgeving op cliënt / vertegenwoordiger / UBO. Deze negatieve berichtgeving heeft betrekking op xxx. Dit levert voor ons wel/niet een verhoogd risicio op (witwassen/terrorisme financiering/reputatie schade). Wij hebben dit risico kunnen mitigeren door xxx en daarom is deze cliënt acceptabel voor ons. Uit de screening blijken verder geen hits op alle betrokken personen en landen. Verder zijn geen bijzonderheden geconstateerd met betrekking tot de activiteit van cliënt en de te verlenen diensten aan cliënt. 

Is vervolgonderzoek nodig? 

Zodra je een risicoprofiel hebt vastgesteld en onderbouwd, bepaal je het type vervolgonderzoek. Bij cliënten met een hoog risicoprofiel is dit onderzoek uitgebreider en richt je je bijvoorbeeld op: 

• Herkomst van vermogen en middelen
• Achterliggende transacties
• Inhoudelijke beoordeling van de dienstverlening
   

Risicomatrix voor Wwft-profielen 

Om professionals te ondersteunen hebben we een praktische risicomatrix ontwikkeld. Deze tool helpt je om systematisch te bepalen welk profiel van toepassing is en welke vervolgstappen vereist zijn.